เลือกหน้า

ด้วยเหตุของการมีลูกสาว จึงเป็นโจทย์ใหญ่ให้ “คุณสุทัศน์ ปาละมะเริ่มต้นทำ โครงการสื่อ รู้แล้วรอด ป้องกันการถูกล่วงละเมิดโดยการสนับสนุนของ กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์ขึ้นมา โจทย์ที่ว่ามันเกิดขึ้นมาจากสองสาเหตุด้วยกัน เหตุแรกจากข่าวสารมากมายที่เด็กผู้หญิงถูกล่วงละเมิดทั้งจากคนแปลกหน้า หรือ คนในครอบครัว และ จากเหตุที่ลูกเริ่มโตเป็นสาวแล้ว การปฏิสัมพันธ์กับลูกสาว ระยะห่างแบบไหนที่จะเหมาะสม โดยที่จะไม่สร้างความอึดอัดให้กับลูกวัยรุ่นที่มีความเปลี่ยนแปลงทั้งเรื่องอารมณ์และร่างกายอย่างชัดเจน คุณสุทัศน์จึงเริ่มหาความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องนี้ขึ้นมา และมูลนิธิแรกที่นึกถึงและไปหานั้นคือมูลนิธิปวีณาฯ มูลนิธิที่มีประสบการณ์ทำงานในเรื่องการล่วงละเมิดทางเพศอย่างต่อเนื่องและมีองค์ความรู้ในเรื่องดังกล่าวอย่างชัดเจน ข้อมูลความรู้ที่ปรากฏในสื่อของทางโครงการ จะเป็นข้อมูลที่หนักแน่น เป็นประสบการณ์ตรง

สิ่งที่เป็นประเด็นสำคัญในการนำเสนอในสื่อของโครงการนั้นคือ การล่วงละเมิดทางเพศที่เกิดขึ้นนั้นมักจะเกิดจากคนสนิทคนในครอบครัวเอง มากกว่าคนภายนอกครอบครัว จึงเป็นสาเหตุให้คุณสุทัศน์ พยายามค้นหาว่าการวางตัวของคนในครอบครัวแบบไหนที่จะทำให้เกิดการป้องกัน ไม่ให้เดินทางไปถึงการล่วงละเมิดทางเพศของคนในครอบครัวได้ ก่อนจะมาทำการสื่อสารสาธารณะในเรื่องการป้องกันตัวจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศนั้น
คุณสุทัศน์เคยได้รับการสนับสนุนจากกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์มาแล้ว ครั้งนั้นเป็นการดำเนินการโครงการที่เกี่ยวกับเรื่องการป้องกันเด็กหาย ซึ่งก็เกิดขึ้นจากความสนใจจากเรื่องในครอบครัวเป็นสำคัญเช่นกัน ซึ่งในช่วงนั้นลูกสาวของคุณสุทัศน์ยังเป็นเด็กเล็กๆอยู่ และวันหนึ่งได้พาลูกสาวไปเที่ยวเดินในห้าง และลูกสาวเกิดหายไปกลางห้าง แต่โชคดีที่พลัดหลงกันไปไม่นานก็ตามเจอ จากวันนั้นจึงมีโจทย์ว่าเรื่องเด็กหายเป็นเรื่องที่ควรมีความรู้และทักษะการป้องกันที่ตัวเด็กเองและพ่อแม่ผู้ปกครองควรมี ดังนั้นจึงไปปรึกษาหาความรู้กับทางศูนย์ข้อมูลคนหาย มูลนิธิกระจกเงา

คุณสุทัศน์มีอาชีพเป็นอาจารย์สอนอนแอนิเมชัน ดังนั้นแอนิเมชันจึงนำเป็นเครื่องมือการสื่อสารของโครงการอย่างเต็มตัว  ไม่ใช่แค่รูปแบบแอนิเมชั่นเพียงเท่านั้น แต่ทางโครงการจึงได้จัดทำเป็นรูปแบบหนังสือนิทานในเรื่อง เมื่อมะลิผลิบานโดยเนื้อหาของเรื่อง บอกเล่าเรื่องราวของการป้องกันตัวเองและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าเมื่อต้องพบเจอจากการล่วงละเมิดทางเพศ โดยเป็นการเล่าผ่านเด็กผู้หญิงที่ชื่อมะลิ ที่ได้รับความรู้ว่าการล่วงละเมิดทางเพศคืออะไร การสัมผัสแบบไหนที่ไม่ปลอดภัยสร้างความอึดอัดใจ อวัยวะส่วนไหนที่เป็นอวัยวะต้องห้าม ที่ต้องไม่ให้ใครมาจับต้องได้โดยง่าย เรามีสิทธิ์ที่จะปฏิเสธการสัมผัสที่อึดอัดไม่ปลอดภัยนี้ได้

คุณสุทัศน์เล่าว่าที่ใช้การเล่าเรื่องโดยแอนิเมชันและหนังสือนิทานก็เพราะมีข้อมูลที่ชัดเจนบอกว่า วัยเด็กเป็นวัยที่ถูกล่วงละเมิดทางเพศมากที่สุด ดังนั้นการผลิตการสื่อสารเป็นแอนิเมชันเพื่อให้ความรู้เรื่องการล่วงละเมิดทางเพศกับวัยเด็กจึงเป็นเรื่องที่ถูกฝาถูกตัวอย่างเป็นอย่างมาก และเมื่อพูดถึงผลสำเร็จของโครงการในมุมมองของคุณสุทัศน์นั้น ความสำเร็จหนึ่งที่น่าภูมิใจก็คือ การที่คุณครูหลายโรงเรียนได้เอานิทาน “เมื่อมะลิผลิบาน” ไปใช้เป็นสื่อการเรียนการสอน ให้กับน้องๆในโรงเรียน หลายเสียงชมเข้ามาว่า กำลังหาสื่อการเรียนการสอนเรื่องการป้องกันจากการถูกล่วงละเมิดทางเพศอยู่พอดี ต้องขอขอบคุณอย่างมาก

อ่านนิทานเมื่อมะลิผลิบาน ได้ที่ : เพจ รู้แล้วรอดป้องกันการถูกล่วงละเมิด